Η τυμπανοπλαστική είναι η χειρουργική επέμβαση που ως στόχο έχει την εξάλειψη της χρόνιας φλεγμονής στο μέσο αυτί και την αποκατάσταση του μηχανισμού ακοής με ή χωρίς μόσχευμα.
Η πιο απλή μορφή τυμπανοπλαστικής είναι η μυριγγοπλαστική και περιλαμβάνει μόνο την σύγκλειση της διάτρησης του τυμπανικού με τη χρήση μοσχεύματος. Πιο πολύπλοκοι τύποι της επέμβασης συνδυάζουν την επιδιόρθωση του τυμπάνου με τη αφαίρεση παθολογικού ιστού (χολοστεάτωμα), ενώ η επέμβαση μπορεί να συνδυαστεί και με μαστοειδεκτομή κλειστού(ΙCW) ή ανοικτού (CWD) τύπου όταν η νόσος επεκτείνεται και στη μαστοειδή απόφυση.
Ενδειξεις για το χειρουργείο είναι:
- Φλεγμονώδης αιτιολογίας διάτρηση που επιμένει και προκαλεί συχνά επεισόδια ωτόρροιας (χρόνια μέση ωτίτιδα)
- Τραυματικής αιτιολογίας διάτρηση, που δεν έκλεισε μόνη της.
- Χολοστεάτωμα
- Τυμπανοσκλήρυνση
- Διακοπή της ακουστικής αλύσου των οσταρίων
Διάτρηση τυμπάνου ονομάζεται η παρουσία μιας τρύπας ή σχισμής στη μεμβράνη που χωρίζει τον έξω ακουστικό πόρο από το μέσο αυτί (τυμπανικός υμένας). Η τρύπα μπορεί να προκληθεί μετά από επεισόδιο οξείας μέσης ωτίτιδας σαν μοναδική δίοδο απομάκρυνσης του πύου από το μέσο ους. Η παραμονή της τρύπας, της φλεγμονής και της εξόδου ρυπαρού υγρού από το αυτί, είναι οι παράγοντες που θα μετατρέψουν την οξεία μέση ωτίτιδα σε χρόνια. Συχνές είναι οι διατρήσεις τυμπάνου τραυματικής αιτιολογίας, οι οποίες συνήθως κλείνουν μόνες τους και χρειάζονται κάλυψη με αντιβιοτικές σταγόνες και παρακολούθηση. Γενικά οι διατρήσεις που βρίσκονται στις άκρες της τυμπανικής μεμβράνης επουλώνονται δυσκολότερα από τις κεντρικού τύπου, λόγω της μειωμένης αιμάτωσης και έλλειψης επουλωτικού ιστού στην περιφέρεια. Η διάτρηση μπορεί να προκαλέσει βαρηκοΐα αγωγής, εμβοές, ίλιγγο και έκκριση ορώδους υγρού από το αυτί.
Πως γίνεται το χειρουργείο?
Το χειρουργείο γίνεται με γενική νάρκωση και μπορεί να διαρκέσει Η προσπέλαση για τη διενέργεια της τυμπανοπλαστικής μπορεί να είναι ενδοωτιαία ή οπισθοωτιαία και επιλέγεται ανάλογα με τη διάμετρο του έξω ακουστικού πόρου του ασθενούς και την εντόπιση και το μέγεθος της διάτρησης. Καμία από τις δύο τεχνικές δεν επηρεάζει αισθητικά το πτερύγιο.
Ως μόσχευμα για το νέο τύμπανο που θα σχηματιστεί προτιμάται η λήψη από τον ίδιο ασθενή, είτε κροταφικής περιτονίας, είτε χόνδρων από το πτερύγιο του αυτιού (τράγο ή κόγχη), χωρίς αλλαγή στην εξωτερική εμφάνιση του αυτιού.
Ποια η αποθεραπεία
Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος έως μηδαμινός για τον ασθενή και γενικά είναι μια καλά ανεκτή επέμβαση για τους περισσότερους ανθρώπους. Ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο είναι μία ημέρα. Την επόμενη ημέρα ο ασθενής θα πάρει εξιτήριο, θα αφαιρεθεί από το κεφάλι του ο επίδεσμος που τοποθετήθηκε μετά το χειρουργείο, και θα του χορηγηθούν ήπια παυσίπονα και αντιβίωση για 1 εβδομάδα. Επιπλέον θα δοθούν ωτικές σταγόνες που θα ενσταλάζονται στο αυτί για συνολικό διάστημα 1 μήνα. Με το πέρας της εβδομάδας θα γίνει επανεξέταση του χειρουργημένου ωτός και αφαίρεση της γάζας από τον έξω ακουστικό πόρο που τοποθετήθηκε για τη στερέωση του μοσχεύματος. Δεν θα πρέπει να πέσει νερό στο αυτί για περίπου 1 μήνα, ενώ οι κοπιώδης αθλητικές δραστηριότητες θα πρέπει να αποφεύγονται για 2 εβδομάδες. Οι μεγάλες αυξομειώσεις της πίεσης (φτέρνισμα, καταδύσεις, πτήσεις με αεροπλάνο κλπ) θα πρέπει να περιοριστούν για περίπου 3 μήνες δηλαδή μέχρι την πλήρη επούλωση του τραύματος.
Ποιες οι επιπλοκές
Η συνηθέστερη επιπλοκή είναι η αποτυχία της επέμβασης και η απόρριψη του μοσχεύματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις μια δεύτερη επέμβαση είναι πάντα εφικτή αρκεί να περιοριστούν οι παράγοντες που οδήγησαν στην αποτυχία της πρώτης όπως οι φλεγμονώδεις καταστάσεις ωτός-ρινός-φάρυγγα και η δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας. Σπανιότερες επιπλοκές που σχετίζονται με τη βαρύτητα της χειρουργικής παρέμβασης περιλαμβάνουν πάρεση προσωπικού νεύρου, βαρηκοΐα, εμβοές και μείωση της γεύσης. Η μετεγχειρητική δημιουργία χολοστεατώματος σχετίζεται με φτωχή παρακολούθηση του ασθενούς. Σε περίπτωση που με την επέμβαση έγινε εφικτή η στεγανοποίηση του μέσου ωτός και η εξάλειψη των υποτροπιαζουσών λοιμώξεων , χωρίς όμως αποκατάσταση της ακοής το χειρουργείο θεωρείται μερικώς επιτυχημένο.
Αντενδείξεις
Αντένδειξη για τη διενέργεια της τυμπανοπλαστικής είναι η παρουσία ενός αυτιού χωρίς λειτουργική ακοή εκτός εάν ο ασθενής θέλει να λαμβάνει μέρος σε υδάτινες δραστηριότητες(κολύμβηση, κατάδυση κ.α.), μη ελεγχόμενη λοίμωξη, σε νεοπλάσματα και σε ασθενείς με χρόνιο βήχα. Επίσης αντένδειξη είναι και η επέμβαση όταν το πάσχον αυτί είναι και το μοναδικό με λειτουργική ακοή.
