Το ακοόγραμμα είναι ένα διάγραμμα που καταγράφει τα αποτελέσματα μιας ακουομετρικής εξέτασης. Η εξέταση αυτή μετρά την ικανότητα της ακοής σε διάφορες συχνότητες και εντάσεις ήχου. Οι συχνότητες που εξετάζονται είναι 250- 8000Ηz μιας και αυτές είναι οι πιο σημαντικές συχνότητες για την κατανόηση της ανθρώπινης ομιλίας. Η ένταση μετριέται σε decibel (dB) από 0-100. Η ψιθυριστή ομιλία έχει ένταση 30 dB, ενώ ο θόρυβος στο μετρό έχει ένταση 80-90 dB. Ήχοι εντάσεως μεγαλύτερη των 120 dB μπορεί να προκαλέσουν πόνο.
Πώς πραγματοποιείται:
Για το ακοόγραμμα ο ασθενής φοράει ακουστικά τα οποία μεταδίδουν ήχους στο κάθε αυτί ξεχωριστά. Ο εξεταζόμενος κάθε φορά που ακούει τον ήχο πατάει ένα κουμπί. Η ελάχιστη ένταση που απαιτείται για να γίνει ακουστός ο ήχος καταγράφεται. Το σύνολο των απαντήσεων δημιουργεί ένα γράφημα, που αποτελεί το ακοόγραμμα. Η μέτρηση της ακουστικής ικανότητας του νεύρου, γίνεται και με τη χρήση οστεόφωνου, που τοποθετείται πίσω από το πτερύγιο. Ανάλογα με τη συνεργασία του ασθενούς, η εξέταση μπορεί να ολοκληρωθεί σε 10’, ενώ δεν προκαλεί κάποια δυσφορία.
Ερμηνεία αποτελεσμάτων:
Το ακοόγραμμα αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τον καθορισμό του επιπέδου και του τύπου της απώλειας ακοής. Υπάρχουν τύποι και βαθμοί απώλειας ακοής. Οι τύποι απώλειας ακοής είναι:
• Βαρηκοια αγωγιμότητας: Το πρόβλημα εντοπίζεται στο σύστημα αγωγής του ήχου (π.χ. στο εξωτερικό ή μέσο αυτί).
• Νευροαισθητήρια βαρηκοια : Βλάβη στον κοχλία ή στο ακουστικό νεύρο.
• Μικτού τύπου: Συνδυασμός των δύο παραπάνω.
Ανάλογα με το βαθμό πτώσης της ακοής η βαρηκοία χωρίζεται σε:
- Μικρού βαθμού βαρηκοΐα (26-40 dB): Δυσκολία στην ακρόαση χαμηλών ή μακρινών ήχων. Τα άτομα μπορεί να μην ακούν ψίθυρους ή ήχους όπως ο χτύπος του ρολογιού
- Μετρίου βαθμού βαρηκοΐα (41-55 dB): Δυσκολία να ακούσει κάποιος κανονικές συνομιλίες χωρίς ακουστικά βοηθήματα. Απαιτείται συχνά να επαναλαμβάνεται η ομιλία, ειδικά σε θορυβώδες περιβάλλον. Οι ήχοι της καθημερινότητας, όπως ο ήχος του τηλεφώνου ή της καμπάνας, μπορεί να μην ακούγονται καλά.
- Μετρίου προς σοβαρού βαθμού βαρηκοΐα (56-70 dB): Σημαντική απώλεια ακοής που επηρεάζει ακόμα και κοντινές συνομιλίες. Υπάρχει δυσκολία στην κατανόηση ομιλίας, ακόμα και αν το άτομο που μιλάει υψώνει τη φωνή του.
- Σοβαρού βαθμού βαρηκοΐα (71-9 0 dB): Πολύ περιορισμένη ικανότητα να ακούει κάποιος καθημερινές συνομιλίες. • Απαιτούνται ακουστικά βοηθήματα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, επιπρόσθετα εργαλεία επικοινωνίας όπως η χειλεοανάγνωση
- Πρακτική κώφωση, βαρηκοΐα (άνω των 90 dB): Το άτομο μπορεί να μην ακούει καθόλου φυσικούς ήχους ή φωνές. Συνήθως τα ακουστικά βαρηκοιας δε βοηθάνε και μπορεί να χρειαστεί η τοποθέτηση κοχλιακού εμφυτεύματος.
Παθήσεις που επηρεάζουν την ακοή είναι:
- Συνεχής έκθεση σε θόρυβο
- Απώλεια ακοής που σχετίζεται με την ηλικία
- Αιφνίδια βαρηκοία
- Ακουστικό τραύμα
- Βαρότρυμα (αεροπλάνο, βουτιά)
- Ωτίτιδες
- Αυτοάνοσα
- Ωτοτοξικότητα φαρμάκων
- Νόσος Ménière
- Ακουστικό νευρίνωμα
- Ωτοσκλήρυνση
- Τυμπανική διάτρηση
Η κατανόηση του τύπου της βαρηκοίας βοηθάει στη διερεύνηση της αιτιολογίας αλλά και στη θεραπευτική προσέγγιση με στόχο την αποκατάσταση της ακοής του ασθενούς.