Η ζάλη είναι ένα σύμπτωμα αρκετά σύνηθες στο γενικό πληθυσμό, με προτίμηση σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας. Εντούτοις οι ασθενείς πολλές φορές χρησιμοποιούν τον όρο ζάλη για να περιγράψουν ένα σύνολο συμπτωμάτων όπως:
- Αστάθεια- διαταραχές ισορροπίας
- παρεκτόπηση προς τη μία πλευρά
- αισθημα σαν σε βάρκα
- αδυναμία
- σκοτοδυνη
- τάση για λιποθυμία
- διατραχές στην όραση
- περιστροφή
Ο Ίλιγγος που αποτελεί ωρλ πάθηση είναι η ψευδαίσθηση ότι το δωμάτιο γυρίζει γύρω από εμάς ή εμείς σε σχέχη με το δωμάτιο.
Συχνά συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως:
- Ναυτία
- Εμετό
- Ρυθμικές κινήσεις των οθφαλμών (νυσταγμός)
- Πονοκέφαλο
- Ιδρώτες
- Εμβοές και πτώση ακοής
Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από δευτερόλεπτα μέχρι εβδομάδες, ενώ μπορεί να υποχωρούν και να επανεμφανίζονται.
Αίτια ιλίγγου
Ο ίλιγγος πιο συχνά οφείλεται σε διαταραχή της λειτουργίας του λαβυρίνθου και του νεύρου της ισορροπίας. Κάποιες από τις πιο συχνές καταστάσεις που τον προκαλούν είναι:
Καλοήθης ίλιγγος θέσης. Συμβαίνει όταν μικροί κρύσταλλοι (υπεύθυνοι να μεταβιβάσουν πληροφορίες θέσης στο χώρο), αποσπώνται από τη φυσιολογική τους θέση και μετακινούνται σε ανατομικές περιοχές όπου δε θα έπρεπε να είναι. Αυτή ακριβώς η μετακίνηση δημιουργεί το αίσθημα περιστροφής. Διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα έως λεπτά και εμφανίζεται με τη στροφή της κεφαλής, όταν πάει να ξαπλώσει ή όταν ο ασθενής στρέφει το βλέμμα προς τα πάνω. Η θεραπεία αυτής της πάθησης πραγματοποίειται με τον χειρισμό Epley, που γίνεται στο ωρλ ιατρείο.
Αιθουσαία νευρίτιδα. Είναι η αιφνίδια έκπτωση λειτουργείας του αιθουσαίου νεύρου συνήθως στο πλαίσιο κάποιας ιογενούς λοίμωξης. Ο ίλιγγος διαρκεί μέρες και το πρώτο 24ώρο ο ασθενής δυσκολεύεται να σηκωθεί από το κρεβάτι. Συνυπάρχουν έμετοι άλλα όχι πτώση ακοής. Η ανάρρωση τις περισσότερες φορές είναι πλήρης και συμβαινει σε 2 εβδομάδες. Συστήνεται φαρμακευτική αντιμετώπιση και έγερση του ασθενούς, μόλις αυτό καταστεί δυνατό. Απαραίτητη είναι η διενέργεια απεικόνισης με μαγνητική μόλις υποχωρήσουν τα συμπτώματα, προς αποκλεισμό άλλων καταστάσεων.
Νόσος Meniere. Είναι μια κατάσταση που προκαλείται από οίδημα στο λαβύρινθο. Χαρακτηρίζεται από ίλιγγο διάρκειας 20΄ με 5 ώρες, εμβοές και βουλωμένο αυτί. Η νόσος συνήθως επανεμφανίζεται. Η θεραπεία της είναι κυρίως φαρμακευτική, σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και ενδοτυμπανική ένεση. Απαραίτητη είναι η διενέργεια απεικόνισης με μαγνητική μόλις υποχωρήσουν τα συμπτώματα, προς αποκλεισμό άλλων καταστάσεων.
Αιφνίδια βαρηκοία : Ο ίλιγγος συνοδεύεται από πτώση ακοής και εμβοές. Ο ασθενής πρωτίστως αντιλαμβάνεται ότι δεν ακούει. Χρήζει άμεσου ελέγχου με ακοόγραμμα προς επιβεβαίωση της διάγνωσης, μιας και η κορτιζονοθεραπεία έχει καλύτερα αποτελέσματα αν ξεκινήσει άμεσα. Μπορεί να απαιτηθούν ενδοτυμπανικές ενέσεις κορτιζόνης και μαγνητική σε τακτική βάση.
Λαβυρινθίτιδα : Ίλιγγος και πτώση ακοής που εμφανίζεται σε ασθενείς που είναι σε αγωγή για μέση ωτίτιδα. Αποτελεί επιπλοκή μέσης ωτίτιδας και πρέπει να ενημερωθεί ο θεράπων ιατρός.
Πιο σπάνια ο ίλιγγος μπορεί να σχετίζεται με
- Τραυματισμούς στο κεφάλη ή τον αυχένα
- Παθήσεις εγκεφάλου (σκλήρυνση κατά πλάκας, όγκοι)
- Χρήση ωτοτοξικών φαρμάκων
- Στο πλαίσιο ημικρανίας
Ζάλη χωρίς περιστροφή οφείλεται σε άλλες καταστάσεις όπως:
- Κακή διατροφή
- Καρδιολογικά προβλήματα
- Αφυδάτωση
- Φαρμακα
- Νευρολογικές παθήσεις
- Υπογλυκαιμία
- Διαταραχές στην όραση
Σε αυτήν την περίπτωση η διερεύνηση της ζάλης απαιτεί συνδρομή και άλλων ειδικοτήτων. Όπως και όταν ο ίλιγγος συνοδεύεται από νευρολογικά συμπτώματα.
