Εκκριτική ωτίτιδα γνωστή και ως υγρό στο αυτί είναι μια κατάσταση κατά την οποία συσσωρεύεται υγρό πίσω από το τύμπανο στο μέσο αυτί, χωρίς όμως να υπάρχει οξεία φλεγμονή ή λοίμωξη. Είναι ιδιαίτερα συχνή στα παιδιά, όπου αποτελεί την πιο συχνή αιτία βαρηκοΐας μεταξύ δύο και πέντε ετών, ενώ υποχωρεί μετά τα 7 έτη. Στους ενήλικες εμφανίζεται πιο σπάνια, συνήθως μετά από λοιμώξεις του ανωτέρου αναπνευστικού , όπως η γρίπη και ο covid-19.
ΑΙΤΙΑ
Η εκκριτική ωτίτιδα προκαλείται από δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας, του σωλήνα που συνδέει το μέσο αυτί με τον φάρυγγα και βοηθά στη ρύθμιση της πίεσης στο αυτί. Όταν η ευσταχιανή σάλπιγγα δεν λειτουργεί σωστά, μπορεί να παγιδευτεί υγρό στο μέσο αυτί. Κάποιες κοινές αιτίες περιλαμβάνουν:
- Λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού ή προηγούμενη οξεία μέση ωτίτιδα
- Αλλεργίες που προκαλούν φλεγμονή και απόφραξη της ευσταχιανής σάλπιγγας
- Κακή λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας, ειδικά σε μικρά παιδιά, καθώς οι σωλήνες τους είναι μικρότεροι και πιο επίπεδοι
Έτσι οι παράγοντες κινδύνου περολαμβάνουν:
- Ηλικία: Τα παιδιά ηλικίας 2-5 ετών είναι πιο επιρρεπή λόγω της ανωριμότητας του ανοσοποιητικού συστήματος και της ανατομίας τους
- Συχνές λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
- Παθητικό κάπνισμα
- Αλλεργίες
- Ευμεγέθεις αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια), που μπορεί να εμποδίζουν τη λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας.
Τι συμπτώματα έχει η εκκριτική ωτίτιδα;
- Η εκκριτική ωτίτιδα μπορεί να είναι τελείως ασυμπτωματική και να ανιχνευτεί τυχαία κατά την εξέταση του μικρού ασθενούς. Το πιο κοινό σύμπτωμα με το οποίο προσέρχονται οι μικροί ασθενείς είναι η βαρηκοϊα – απώλεια της ακοής ή καθυστέρηση του λόγου.
- Μείωση της ακοής: Το υγρό στο μέσο αυτί μπορεί να εμποδίσει τη σωστή μετάδοση των ήχων, προκαλώντας ήπια έως μέτρια απώλεια ακοής.
- Αίσθηση πληρότητας ή πίεσης στο αυτί: Μπορεί να νιώθετε το αυτί “βουλωμένο”.
- Εμβοές (βούισμα ή ήχοι στο αυτί)
- Δεν υπάρχει συνήθως πόνος ή πυρετός, καθώς δεν πρόκειται για οξεία φλεγμονή.
Πως γίνεται η διάγνωση στην εκκριτική ωτίτιδα?
Η ωτομικροσκόπηση, δηλαδή η εξέταση του αυτιού με το χειρουργικό μικροσκόπιο, αναδεικνύει μια θολή γκρίζα ή κιτρινωπή τυμπανική μεμβράνη, η οποία έχει μειωμένη κινητικότητα. Ακόμα κι αν η μεμβράνη είναι διαυγής, φαίνονται πίσω από αυτήν φυσαλίδες ή επίπεδο αέρα.
Θα χρειαστεί να γίνει τυμπανόγραμμα, προκειμένου να ανευρεθεί η βαρύτητα της νόσου. Αν δηλαδή είναι πλήρης η κατάληψη από το υγρό ή υπάρχει και αέρας. Σε παιδιά προσχολικής ηλικίας γίνεται και ακοόγραμμα, προκειμένου να αναγνωριστεί το μέγεθος της βαρηκοΐας.
Θεραπεία:
Η εκκριτική ωτίτιδα μπορεί να υποχωρήσει από μόνη της σε μερικές εβδομάδες ή μήνες, αλλά αν τα συμπτώματα επιμένουν ή επηρεάζουν σημαντικά την ακοή, μπορεί να απαιτηθεί θεραπεία.
- Παρακολούθηση: Ο γιατρός μπορεί να προτείνει απλή παρακολούθηση για μερικούς μήνες, ειδικά αν δεν υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα.
- Φάρμακα: Αντιισταμινικά ή αποσυμφορητικά μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις αλλεργιών ή ρινικής συμφόρησης, αλλά γενικά τα αντιβιοτικά δεν είναι χρήσιμα, καθώς δεν υπάρχει λοίμωξη
- Αποσυμφόρηση της ευσταχιανής σάλπιγγας: Οι ρινικές πλύσεις ή οι ειδικές ασκήσεις (Valsalva) μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση της πίεσης.
- Τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού (σωληνάκια) στο τύμπανο: Αν η κατάσταση επιμένει για περισσότερο από 3 μήνες και επηρεάζει σημαντικά την ακοή, προτείνεται η εισαγωγή μικρών σωληνίσκων στο τύμπανο για την απομάκρυνση του υγρού και την αποκατάσταση της ακοής. Το σωληνάκια συνήθως πέφτουν μόνα τους μετά από 1 έτος, διάστημα κατά το οποίο δε θα πρέπει να μπαίνει νερό στα αυτιά.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εκκριτική ωτίτιδα υποχωρεί από μόνη της χωρίς επιπλοκές. Ωστόσο, η μακροχρόνια παραμονή του υγρού μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες βλάβες στην ακοή, γι’ αυτό και είναι σημαντική η τακτική παρακολούθηση, ειδικά στα παιδιά.
