Η βαρηκοΐα ή πτώση της ακουστικής ικανότητας εμφανίζεται στο 20% του ενήλικου πληθυσμού και στο 50% των ατόμων άνω των 70 ετών. Η βαρηκοΐα από χρόνια έκθεση σε θόρυβο (χώρος εργασίας) θεωρείται σήμερα η συχνότερη αιτία μόνιμης βαρηκοΐας στους ενήλικες και αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο των επαγγελματικών ασθενειών. Σε ό,τι αφορά τα παιδιά, 1 στα 1000 θα εκδηλώσει σοβαρού βαθμού απώλεια ακοής μέχρι την ηλικία των 18 ετών. (70% γενετικοί παράγοντες και 30% περιβαλλοντικοί).
Όταν η βαρηκοΐα αφορά τις υψηλές συχνότητες μπορεί να γίνει αντιληπτή ως ενόχληση σε προχωρημένο στάδιο. Αυτοί οι ασθενείς αντιλαμβάνονται δυσκολία στις συζητήσεις σε θορυβώδες περιβάλλον. Έτσι κάποιος μπορεί να ακούει αλλά να μη μπορεί να διακρίνει καλά τις λέξεις αν ταυτόχρονα δεν κοιτάει τα χείλη του συνομιλητή του. Άλλο σύμπτωμα αυτής της σιωπηλής πτώσης είναι η ύπαρξη εμβοών, η τάση να δυναμώνουν την τηλεόραση, καθώς και η κοινωνική απομόνωση του ατόμου, καθότι δεν μπορεί να παρακολουθήσει τις συζητήσεις και ζητά από το συνομιλητή του να μιλάει πιο αργά και καθαρά.
Το σύστημα της ακοής είναι μια οδός που μεταφέρει ηχητικά κύματα. Ξεκινάει από το πτερύγια που σα χωνί μαζεύει και ενισχύει τους ήχους, οι οποίοι μέσω του έξω ακουστικού πόρου μεταφέρονται και δονούν την τυμπανική μεμβράνη. Στη συνέχεια, η δόνηση του τυμπάνου ταλαντώνει τα οστά στο μέσο αυτί που με τη σειρά τους σαν έμβολο μετακινούν τα υγρά του λαβυρίνθου (εσωτερικό αυτί). Η κίνηση των υγρών ερεθίζει το νεύρο της ακοής με αποτέλεσμα τα σήματα να μεταδίδονται στον εγκέφαλο και να αντιλαμβανόμαστε ήχο.
Όπως είναι αναμενόμενο οποιοδήποτε εμπόδιο ή βλάβη κατά μήκος της παραπάνω οδού, έχει ως αποτέλεσμα τη βαρηκοΐα. Ανάλογα με το που εντοπίζεται η βλάβη η βαρηκοΐες διακρίνονται σε:
- Βαρηκοΐα αγωγιμότητας. Ο ήχος δεν μπορεί να φτάσει στο εσωτερικό αυτί. Συνήθεις αιτίες είναι η πρόσκρουση με κερί, ωτίτιδα ή υγρό του μέσου αυτί.
- Νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Συμβαίνει με βλάβη στο εσωτερικό αυτί ή στο νεύρο της ακοής. Αυτό μπορεί να προκληθεί από φυσιολογική γήρανση (πρεσβυακουσία), δυνατούς ήχους, φάρμακα, αυτοάνοσα, αιφνίδια βαρηκοΐα.
- Μεικτή βαρηκοΐα: Συνδυασμός των ανωτέρω
Η κλινική εξέταση της βαρηκοίας περιλαμβάνει την ωτοσκόπηση, το τυμπανόγραμμα και το ακοόγραμμα, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται απεικονιστικός έλεγχος με αξονική και μαγνητική τομογραφία.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία της βαρηκοίας εξαρτάται από την περιοχή της βλάβης και την αιτία. Αν οφείλεται σε βύσμα κυψελίδας, αρκεί ένας καθαρισμός. Άλλες καταστάσεις βελτιώνονται με χειρουργική παρέμβαση (χολοστεάτωμα ,ωτοσκλήρυνση). Σε βλάβη στο νεύρο της ακοής, καθώς και την θεραπεία των εμβοών, τα ακουστικά βαρηκοίας είναι η καλύτερη επιλογή. Η επιλογή του σωστού ακουστικού γίνεται με βάση το είδος της βαρηκοιας και τις εξατομικευμένες αναγκες του ασθενούς, λειτουργικές και αισθητικές. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται άμεσα φαρμακευτική αντιμετώπιση, όπως στην αιφνίδια απώλειας ακοής.
